Om de maximale beeldkwaliteit uit een laser-tv te halen, is het gebruik van een speciaal scherm essentieel. Een traditioneel wit scherm is niet ideaal voor projectoren met ultrakorte projectieafstand (laser-tv's), omdat het niet veel van het potentiële beeldpotentieel benut. In dit artikel willen wij u kennis laten maken met de verschillende soorten schermen en hun voor- en nadelen uitleggen, zodat u de best mogelijke keuze kunt maken voor uw thuisbioscoop.

Ultra-short-throw-projectoren projecteren het beeld van onderaf in een zeer ondiepe hoek op het scherm. Dit betekent dat het licht onder een hoek op het schermoppervlak valt, wat specifieke eisen stelt aan de eigenschappen van het scherm. Sommige laser-tv's bieden ook de mogelijkheid om het apparaat aan het plafond te bevestigen, zodat het beeld van bovenaf in een even vlakke hoek op een scherm eronder wordt geprojecteerd. In beide gevallen stelt schuine projectie speciale eisen aan het scherm om optimale beeldprestaties te garanderen.

De reden waarom conventionele witte schermen of zelfs een normale muur niet geschikt zijn voor dit soort projectie ligt in het reflecterende gedrag van het scherm. Normale schermen verspreiden het licht in alle richtingen, waardoor een groot deel van het geprojecteerde licht op plafonds en muren reflecteert in plaats van rechtstreeks naar de kijker terug te keren. Dit vermindert het waargenomen contrast en de helderheid aanzienlijk, vooral in ruimtes met omgevingslicht. Ook kan het leiden tot vervelende reflecties en een algeheel minder scherp beeld.

Om dit probleem op te lossen zijn speciale schermen voor laser-tv's ontwikkeld. Deze schermen, ook wel ALR (Ambient Light Rejecting), SoftFresnel of CLR (Ceiling Light Rejecting) schermen genoemd, hebben een speciale coating of structuur die het licht specifiek terugkaatst naar de kijker en ongewenste reflecties van plafonds of muren minimaliseert. Dit verhoogt het contrast aanzienlijk en verbetert de beeldkwaliteit, zelfs in helderdere kamers.

de wet van reflectie zegt:

• De invallende straal, de normaal van inval en de gereflecteerde straal liggen in één vlak.
• De invalshoek en de reflectiehoek zijn gelijk.
• Bovendien is het lichtpad omkeerbaar. Dat wil zeggen, als het licht invalt vanuit de richting van de gereflecteerde straal, wordt het gereflecteerd in de richting van de invallende straal.

Simpel gezegd: bij een traditioneel wit scherm wordt het geprojecteerde beeld, en dus een groot deel van de helderheid, rechtstreeks op het plafond gereflecteerd. De volgende grafiek illustreert dit fenomeen duidelijk. Om deze reden is een normaal wit scherm dat gewoonlijk wordt gebruikt voor frontprojectoren niet geschikt voor projectoren met ultrakorte projectieafstand. Hetzelfde probleem doet zich ook voor wanneer een gewoon wandoppervlak als projectievlak wordt gebruikt. In beide gevallen wordt het licht niet teruggestuurd naar de kijker, wat resulteert in verlies aan helderheid en contrast.

Het doel moet zijn om de invallende lichtbundel (het beeld) zo te reflecteren dat deze zo direct mogelijk op de kijker wordt gericht. Op deze manier komt het grootste deel van de helderheid bij de stoel terecht, wat de beeldkwaliteit aanzienlijk verhoogt. Om dit te bereiken wordt een speciaal canvas gebruikt. Zogenaamde CLR-schermen (Ceiling Light Rejecting) maken gebruik van microscopisch kleine optische filters die het geprojecteerde licht specifiek op de kijker reflecteren. Tegelijkertijd blokkeren deze filters storend licht van bovenaf, bijvoorbeeld van plafondlampen. Dit resulteert in een aanzienlijke toename van het contrast en zorgt ervoor dat het beeld veel helderder en levendiger lijkt, zelfs in helderdere omgevingen.

De onderstaande afbeelding illustreert hoe een CLR-scherm werkt en laat zien hoe effectief het licht optimaal benut voor de kijkervaring.

Een ander voordeel van CLR-schermen is het speciale contrastverhogende materiaal dat bij de vervaardiging ervan wordt gebruikt. Het canvas is grijs, wat minder licht reflecteert en daardoor het contrast aanzienlijk verbetert. Het licht dat wordt ‘ingeslikt’ komt het zwartniveau ten goede. In helderdere omgevingen leidt dit tot een aanzienlijk beter zwartniveau, terwijl in donkere lichtomstandigheden dit effect ook ten goede komt. Het resultaat is een levendiger beeld met diepere zwarttinten en rijkere, levendigere kleuren. Hierdoor komt het beeld over het geheel genomen realistischer en dynamischer over, wat de kijkervaring aanzienlijk verbetert.

De verschillende CLR-schermen voor Laser TV's

Er zijn in totaal drie verschillende soorten CLR-schermen voor laser-tv's, die qua werking minder verschillen dan qua beoogde gebruik. De basistechnologie blijft voor alle varianten hetzelfde: ze gebruiken speciale optische filters om het geprojecteerde licht optimaal op de kijker te richten en tegelijkertijd storend omgevingslicht te blokkeren. Het verschil zit in het type installatie en toepassing.

1. lijst canvas: Dit vast geïnstalleerde scherm is de populairste en meest gebruikte variant. Het biedt een bijzonder stabiel en kreukvrij oppervlak, wat een optimale beeldkwaliteit garandeert. Ingelijste schermen zijn ideaal voor permanente thuisbioscoopinstallaties, omdat ze permanent aan de muur worden bevestigd en de best mogelijke kijkervaring bieden.
2. plafond motorscherm: Dit scherm kan indien nodig met een druk op de knop of afstandsbediening uit het plafond worden geschoven en na gebruik weer worden opgeborgen. Gemotoriseerde plafondschermen zijn ideaal voor ruimtes waar flexibel gebruik gewenst is, zoals woonkamers die niet uitsluitend als thuisbioscoop worden gebruikt. Ze bieden een ruimtebesparende oplossing zonder af te zien van de voordelen van een CLR-scherm.
3. vloer motordoek: Een iets minder vaak gebruikte maar nog steeds populaire variant is het vloermotorscherm. Het werkt op dezelfde manier als het plafondmotorscherm, maar wordt vanuit een behuizing op de vloer naar boven verlengd. Deze oplossing is bijzonder praktisch wanneer plafondmontage niet mogelijk is of wanneer een mobiel, gemakkelijk op te bergen scherm gewenst is. Het combineert flexibiliteit met de voordelen van CLR-technologie en is ook een populaire keuze voor thuisbioscopen in multifunctionele ruimtes.

Elk van dit soort schermen heeft zijn specifieke voordelen, afhankelijk van de individuele behoeften en het ontwerp van de ruimte. Hoewel het framescherm de beste keuze is, vooral voor permanent geïnstalleerde schermen, bieden plafond- en vloermotorschermen meer flexibiliteit voor verschillende gebruiksscenario's.

Voor- en nadelen van het CLR framescherm

Voors en tegens van het CLR-vloermotorscherm

Voors en tegens van het CLR plafondmotorscherm

Speciaal doek

Naast de CLR-schermen presenteren fabrikanten als HKW Screens en Elite Screens de innovatieve SoftFresnel-schermen, ontwikkeld door een competent team voor optimaal gebruik van daglicht. Dit speciale scherm is voorzien van een unieke achtlaagse optische microcomposietstructuur die vrijwel al het licht absorbeert – behalve van onderaf – om het laser-tv-licht efficiënt op de kijker te richten. Dit verbetert het zwartniveau aanzienlijk, vergelijkbaar met CLR-schermen, en verhoogt de daglichtgeschiktheid en beeldkwaliteit, zelfs in donkere kamers met een 90% hogere omgevingslichtabsorptie en een aanzienlijk verbeterde versterkingswaarde. Het SoftFresnel LUXU-scherm wordt samen met de Elite Screens Daylight Extreme beschouwd als de koploper onder de frameschermen voor laser-tv's, die zelfs bij daglicht uitstekende beeldresultaten leveren en de laser-tv overdag bruikbaar maken als een gewone televisie - een werkelijk geavanceerde Product.

Voor- en nadelen daglichtscherm:

Voor laser-tv geoptimaliseerde doeken

Een andere categorie zijn schermen die speciaal zijn geoptimaliseerd voor laser-tv's en projectoren met ultrakorte projectieafstand. Hoewel deze schermen over het algemeen geschikt zijn voor gebruik met conventionele frontprojectoren, ligt hun focus op het optimaliseren van de beeldkwaliteit voor projecties op ultrakorte afstanden. In tegenstelling tot CLR-schermen (Ceiling Light Rejecting) blokkeren deze schermen het licht van de zijkant of het plafond niet. In plaats daarvan gebruiken ze op elkaar afgestemde doeken om betere beeldprestaties te garanderen.

Een duidelijk nadeel van deze schermen is dat ze, net als witte schermen, een groot deel van het licht terugkaatsen naar het plafond. Dit effect kan resulteren in een verminderd contrast en een minder scherpe weergave, vooral in kamers met omgevingslicht. Toch accepteren veel kopers dit nadeel omdat het een alternatief biedt voor de vaak zeer beperkte plafondgemonteerde CLR-schermen.

Een ander voordeel is een grotere flexibiliteit bij de installatie. Door de doorgaans hogere doorlooptijd van dergelijke schermen kan de laser-tv eenvoudiger en zonder veel compromissen worden opgesteld. Dit maakt de positionering eenvoudiger en maakt aanpassing aan verschillende kameromstandigheden mogelijk zonder de noodzakelijke afstand tussen de laser-tv en het scherm te beïnvloeden.

Wat vooral interessant is, is de mogelijkheid om in combinatie met dergelijke schermen de laser-tv zelfs aan het plafond te monteren. Dit opent nieuwe ontwerpmogelijkheden in ruimtes waar een onopvallende installatie gewenst is of waar ruimtegebrek is. Door de ultra-short-throw projector aan het plafond te monteren, wordt het apparaat vrijwel onzichtbaar in de ruimte geïntegreerd en heeft het geen invloed op het gebruik van de ruimte. Deze oplossing is vooral ideaal als een discrete en ruimtebesparende installatie gewenst is. Houd er echter rekening mee dat de Laser TV een geschikte beugel moet hebben die plafondmontage ondersteunt en zorgt voor een correcte uitlijning met het scherm.

Een populair voorbeeld van zo’n scherm is de InVideo Obsidian Vision Cinema UST, die vooral populair is bij ultra-short throw projectoren vanwege de hoge flexibiliteit en beeldoptimalisatie. In combinatie met de plafondmontage van de projector ontstaat zo een hoogwaardige, ruimtebesparende en elegante oplossing voor thuisbioscoop of woonkamer.

Deze flexibele installatiemogelijkheid biedt niet alleen esthetische voordelen, maar ook praktische oplossingen als het gaat om het onopvallend integreren van de laser-TV in de kamer.

Voor- en nadelen van de geoptimaliseerde canvasdoeken: